Rau đắng biển có tên khoa học là Bacopa monnieri, họ hoa mõm chó. Được sử dụng lâu đời ở Việt Nam và nhiều quốc gia trên thế giới để chữa bệnh. Ngày nay, các nhà khoa học đã nghiên cứu về tác dụng của rau đắng biển và ứng dụng nó để phục vụ cho công tác bảo vệ sức khỏe con người.
Rau đắng biển ưa sống ở môi trường ẩm ướt, phát triển trong các kênh mương, suối, vùng cửa sông ven biển, đầm lầy, hay bãi biển đầy cát trắng. Chúng không thích hợp với khí hậu ôn đới. Phạm vi phát triển rộng là minh chứng cho khả năng sinh sản bằng hạt hoặc vô tính trong các điều kiện thích hợp.
Rau đắng biển là loại thảo mộc thân bò lâu năm cao 10 – 20cm với lá nhỏ, mọng nước, không có cuống, hình bầu dục thuôn dài (dài 2 – 3cm, rộng 0,5 – 0,7cm). Hoa nhỏ, hình ống cánh mỏng màu tím nhạt hay xanh hoặc trắng; nở từ tháng 5 đến tháng 10. Tất cả các bộ phận của cây đều bóng mịn (không có lông). Lá rau đắng biển khi nghiền nát có mùi hương và vị đắng đặc biệt.
Đặc điểm bột dược liệu: Bột được làm từ thân và lá rau đắng biển; có màu vàng nâu, mùi thơm, vị đắng. Thành phần hóa học gồm Brahmin, Herpestin, Bacoside A và Bacoside B, β1- Oxalat, β2-Oxalat, β3-Chloroplatinate, Sterol, Acid Betulic, Stigmastarol, D-Mannitol, β-Sitosterol. Trong đó, Bacoside A và Bacoside B là 2 Triterpensaponin có tác dụng dược lý quan trọng hỗ trợ sửa chữa tế bào thần kinh thoái hóa bằng cách tăng cường hoạt động của Kinase, tăng tổng hợp tế bào thần kinh, phục hồi hoạt động Synaptic và tăng dẫn truyền xung động.
Tác dụng của rau đắng biển
Rau đắng biển được sử dụng trong y học ít nhất 3000 năm trước để điều trị một số bệnh. Trong y học hiện đại, nó được dùng để làm giảm và ngăn ngừa sự căng thẳng và có thể giúp tập trung, tăng sự tập trung, cải thiện trí nhớ và chức năng nhận thức khác. Các nhà dược lý học cũng khuyên nên dùng loại thảo dược này để thúc đẩy cảm xúc hạnh phúc, tăng cường thể lực và hệ miễn dịch, chống lại tế bào ung thư. Rau đắng biển cũng có thể hỗ trợ khả năng nhận thức ở người già, rất tốt cho bệnh nhân Alzheimer, thiểu năng tuần hoàn não, tai biến mạch máu não.
Những đề tài nghiên cứu về hoạt tính sinh học của rau đắng biển trong nước và quốc tế đã đưa ra một số kết quả sau: Thử nghiệm trên 36 trẻ em (tuổi từ 8 – 9) bị khiếm khuyết khả năng tập trung trong 16 tuần. 19 trẻ được uống dịch chiết rau đắng biển (chứa 20% Bacoside) liều 50mg/ngày trong 12 tuần, dùng Placebo trong 4 tuần và 17 trẻ được cho uống Placebo. Nhóm trẻ em dùng rau đắng biển có cải thiện rõ rệt khả năng nhận thức và ghi nhớ căn bản. Sự cải thiện này vẫn được duy trì sau 4 tuần dừng thuốc.
Hoạt tính an thần, giải trừ lo âu: Cao rau đắng biển (chứa 25% Bacoside A) có tác dụng giải trừ lo âu tương đương với Benzodiazepam và Lorazepam. Hoạt tính này phụ thuộc vào liều lượng sử dụng, không gây tác dụng không mong muốn (hay quên, nhầm lẫn) như Lorazepam.
Hoạt tính chống ôxy hóa: Rau đắng biển có hoạt tính chống ôxy hóa khi thử nghiệm trên não của chuột bằng xác định hoạt tính của các Enzyme Superoxide dismutase (SOD), Catalase (CAT) và Glutathion peroxidase (GPX). Hoạt tính này có thể so sánh với Deprenyl. Tác dụng của rau đắng biển diễn ra trên toàn não bộ trong khi tác động của Deprenyl bị giới hạn.
Tác dụng chống ung thư: Nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy, dịch chiết cao rau đắng biển có hoạt tính diệt tế bào khi thử nghiệm trên tế bào ung thư loại Sarcoma 180. Hoạt tính này là do rau đắng biển ức chế sự tái lập DNA của các tế bào ung thư.
Ngoài ra, rau đắng biển còn làm giãn nở khí, phế quản. Có hoạt tính trị các rối loạn ở dạ dày và ruột.
Ứng dụng trong điều trị
Những tác dụng chính của rau đắng biển là:
– Tăng khả năng nhận thức.
– Cải thiện trí nhớ.
– Chống sự lo lắng.
Rau đắng biển đóng một vai trò trong việc giải quyết vấn đề cải thiện chức năng thần kinh và tăng cường trí nhớ. Theo kết quả thực nghiệm, nghiên cứu động vật và một vài thử nghiệm trên người, cùng với kinh nghiệm về việc sử dụng rau đắng biển truyền thống lâu đời ở Ấn Độ cho thấy trong rau đắng biển có hai hợp chất Bacoside A và Bacoside B, có tác dụng giúp động vật nhớ công việc và để chống lại sự suy giảm trí nhớ, có thể giúp động vật học công việc, nhiệm vụ một cách nhanh chóng. Rau đắng biển hoạt động như một chất chống ôxy hóa, ảnh hưởng và sự chuyển hóa của acetylcholine – một chất truyền thần kinh quan trọng của não và hệ thần kinh trung ương.
Ứng dụng thành quả của các nghiên cứu khoa học và thử nghiệm lâm sàng, công ty Éloge France Việt Nam đã đưa thành phần rau đắng biển vào sản phẩm bảo vệ sức khỏe Tiền đình khang Kigona. Sản phẩm giúp cho bệnh nhân của rối loạn tiền đình giảm nhanh các triệu chứng đau đầu, chóng mặt và cải thiện giấc ngủ, tăng cường trí nhớ.
Theo Suckhoedoisong
