Rượu bia có thể gây rối loạn tiền đình nghiêm trọng do làm chết tế bào thần kinh, thoái hóa tiểu não và tổn thương dây thần kinh số 8, gây chóng mặt, mất thăng bằng.
Mục lục
Hệ thống thăng bằng bị tổn thương sau mỗi cơn say
Cảm giác chóng mặt, choáng váng, buồn nôn sau mỗi lần uống rượu không chỉ là hiện tượng nhất thời. Đây chính là tín hiệu cho thấy hệ thống tiền đình đang bị tổn thương nghiêm trọng. Rượu tác động trực tiếp đến tiểu não – trung tâm điều phối thăng bằng của cơ thể. Khi tiểu não bị suy yếu, sự phối hợp giữa mắt, tai trong và chi bị mất cân bằng, dẫn đến mất phương hướng và khó kiểm soát vận động.
Chỉ một ly rượu cũng có thể tiêu diệt hơn 100.000 tế bào thần kinh. Nếu say nặng, lượng tổn thương có thể lên đến 10 triệu tế bào – mức độ đáng báo động cho sức khỏe thần kinh tổng thể, đặc biệt là ở vùng tiền đình. Hậu quả không dừng lại sau cơn say: vùng tiền đình khi bị suy giảm chức năng dễ dẫn đến các triệu chứng rối loạn tiền đình kéo dài.
Một số biểu hiện cảnh báo rõ rệt sau khi uống rượu bao gồm:
- Chóng mặt ngay cả khi đã ngủ đủ hoặc nghỉ ngơi
- Cảm giác loạng choạng, đứng không vững
- Buồn nôn hoặc đau đầu không rõ nguyên nhân
Nếu thường xuyên trải qua những biểu hiện này, bạn cần nghiêm túc đánh giá lại tần suất sử dụng rượu và chăm sóc lại hệ thống tiền đình đúng cách.
Từ tiêu hóa đến thần kinh: Rượu gây tổn thương toàn diện
Khi nói đến tác hại của rượu bia, nhiều người chỉ nghĩ đến gan. Tuy nhiên, tổn thương lan rộng hơn – đặc biệt là với hệ thần kinh. Rượu không chỉ phá hủy trực tiếp tế bào thần kinh mà còn cản trở quá trình hấp thụ các vitamin nhóm B như B1, B12 và folate. Đây là những dưỡng chất thiết yếu giúp duy trì hoạt động dẫn truyền thần kinh và bảo vệ hệ thống tiền đình.
Một khi cơ thể thiếu hụt các vitamin này, bạn dễ rơi vào trạng thái suy giảm chức năng thần kinh cả trung ương lẫn ngoại vi. Hậu quả không dừng ở đó. Toàn bộ hệ tiền đình – bộ phận kiểm soát thăng bằng, định hướng không gian – trở nên dễ tổn thương hơn bao giờ hết.
Những biểu hiện thường gặp khi hệ tiền đình suy yếu
- Hoa mắt, chóng mặt mỗi lần thay đổi tư thế
- Đau đầu âm ỉ, lan ra sau gáy
- Cảm giác tê bì tay chân, như kiến bò dọc sống lưng
- Mất ngủ, dễ cáu gắt
- Giảm trí nhớ, làm việc kém tập trung
Đặc biệt, với người sử dụng rượu bia kéo dài, rối loạn tiền đình dễ trở thành mạn tính nếu không được phát hiện và hỗ trợ đúng cách.
Chậm xung truyền – Chóng mặt không dứt
Rượu bia và thuốc ảnh hưởng mạnh đến hệ thần kinh trung ương, đặc biệt là hệ thống tiền đình. Ethanol – thành phần chính trong rượu – hoạt động như một chất ức chế, khiến mức GABA tăng cao bất thường. GABA là chất dẫn truyền thần kinh mang tính ức chế, càng nhiều thì tín hiệu giữa các tế bào thần kinh càng chậm.
Đồng thời, rượu còn phá vỡ sự cân bằng của dopamine và serotonin – hai chất giúp ổn định cảm xúc và phối hợp vận động. Khi não bộ mất khả năng xử lý đúng thông tin từ tai trong và mắt, tình trạng mất định hướng xuất hiện. Đây là lý do nhiều người không chỉ chóng mặt lúc say, mà còn kéo dài nhiều ngày sau đó.
Nếu tiếp xúc lặp đi lặp lại, tế bào thần kinh có thể bị tổn thương vĩnh viễn. Hệ thống tiền đình suy yếu, làm rối loạn cảm giác thăng bằng và khiến cơn chóng mặt trở thành bạn đồng hành phiền toái. Với người có tiền sử rối loạn tiền đình, việc dùng rượu hay thuốc thần kinh càng làm tình trạng trầm trọng hơn và nguy cơ hồi phục chậm là điều không thể xem nhẹ.
Mất kiểm soát vận động và nguy cơ té ngã
Người bị rối loạn tiền đình do ảnh hưởng của rượu hay thuốc thường gặp khó khăn trong việc giữ thăng bằng. Đây không chỉ là hiện tượng ngẫu nhiên, mà là hệ quả trực tiếp khi tế bào thần kinh bị tổn thương, đặc biệt ở vùng não điều khiển vận động như tiểu não. Theo thời gian, tiểu não có thể teo lại, khiến khả năng phối hợp động tác và điều hướng chuyển động ngày càng suy giảm.
Bạn có thể nhận biết tình trạng này qua các dấu hiệu:
- Dáng đi loạng choạng, khó xác định phương hướng, đặc biệt khi đổi hướng hoặc xoay người.
- Nói chậm, lưỡi líu và lẫn, cho thấy dây thần kinh số 8 cùng vùng não tiền đình tổn thương nghiêm trọng.
- Phản xạ chậm, dễ bị té ngã dù địa hình bằng phẳng hay quen thuộc.
Nếu từng lạm dụng rượu bia hoặc thuốc trong thời gian dài, việc kiểm tra lại chức năng thần kinh và hệ tiền đình là cần thiết. Hỗ trợ cải thiện rối loạn tiền đình không chỉ dựa vào điều trị triệu chứng, mà còn cần loại bỏ nguyên nhân tổn thương ngay từ nền tảng.
Tình trạng kéo dài có thể gây tai biến não
Khi bạn sử dụng rượu bia lâu dài, các tế bào thần kinh dần bị đầu độc, mất dần khả năng dẫn truyền. Điều này không chỉ làm suy giảm chức năng hệ thống tiền đình mà còn khiến tuần hoàn não rơi vào trạng thái trì trệ. Mạch máu mất đàn hồi, dễ tắc hoặc vỡ, đặc biệt ở người đã có bệnh nền tim mạch hoặc tăng huyết áp, làm nguy cơ tai biến mạch máu não tăng vọt.
Trong bối cảnh đó, tình trạng rối loạn tiền đình trở thành dấu hiệu cảnh báo sớm mà nhiều người bỏ qua. Bạn có thể thường xuyên gặp:
- Đau đầu kéo dài, kèm cảm giác choáng váng
- Tê bì chân tay, mất cảm giác ngắn hạn
- Khó ngủ, ngủ không sâu giấc dẫn tới kiệt sức
- Mất tập trung, giảm khả năng xử lý thông tin
- Dấu hiệu thoái hóa não sớm, ảnh hưởng trí nhớ và cảm xúc
Bên cạnh tổn thương tế bào thần kinh, hệ thống tiền đình – vốn nhạy cảm – dễ bị rối loạn chức năng bởi tác động độc hại từ rượu và thuốc. Cải thiện sớm tuần hoàn não và hỗ trợ nuôi dưỡng thần kinh là chìa khóa giảm thiểu biến chứng về sau.
Thói quen nguy hiểm nhưng dễ bị bỏ qua
Rối loạn tiền đình có thể bắt nguồn từ những hành vi tưởng chừng vô hại hằng ngày. Việc uống rượu thường xuyên, dùng thuốc không kiểm soát hoặc sống trong trạng thái căng thẳng, thiếu ngủ kéo dài là nguyên nhân khiến tế bào thần kinh bị tổn thương âm thầm. Những tổn thương này dễ bị lờ đi trong giai đoạn đầu vì biểu hiện không rõ rệt, chỉ là chóng mặt thoáng qua, mất thăng bằng nhẹ. Nhưng theo thời gian, não bộ mất khả năng điều chỉnh tín hiệu từ hệ tiền đình, gây rối loạn lâu dài, khó hồi phục.
Mỗi lần nạp rượu vào cơ thể là một lần khiến neuron thần kinh “đánh vật” với áp lực oxy hóa, viêm và độc chất. Càng kéo dài, nguy cơ suy giảm chức năng tiền đình càng cao, biểu hiện bằng:
- Chóng mặt khi thay đổi tư thế
- Mất định hướng trong không gian
- Cảm giác lâng lâng, nghiêng ngả như “say sóng”
- Rối loạn giấc ngủ kéo dài do hệ thần kinh bị kích thích sai lệch
Thay vì đợi đến khi các triệu chứng trở nên trầm trọng, lời khuyên là nên chủ động điều chỉnh thói quen sống ngay từ bây giờ. Tránh rượu bia, hạn chế dùng thuốc dài ngày không chỉ giúp tránh rối loạn tiền đình mà còn bảo vệ lâu dài hệ thần kinh trung ương.
—–
Chóng mặt, mất thăng bằng, ù tai… có thể là dấu hiệu rối loạn tiền đình – tình trạng ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống nếu không can thiệp sớm. Hãy liên hệ DS Phùng Hải 0902115880 (gọi trực tiếp hoặc nhắn tin Zalo), hoặc gọi tổng đài miễn cước 1800 6629 (giờ hành chính) để được chuyên gia tư vấn giúp bạn.
