Mất ngủ kéo dài có thể là dấu hiệu thiếu máu não do tuần hoàn máu não kém, ảnh hưởng chức năng thần kinh và giảm oxy lên não cần cảnh giác sớm.
Mục lục
Thiếu máu não là thủ phạm thầm lặng gây mất ngủ
Thiếu máu não xảy ra khi lượng máu và oxy cung cấp cho não không đủ để nuôi dưỡng tế bào thần kinh. Tình trạng này âm thầm cản trở sự vận hành của hệ thần kinh trung ương, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giấc ngủ. Nhiều nghiên cứu cho thấy, có đến 80% các trường hợp mất ngủ mạn tính có liên quan đến tuần hoàn máu não kém.
Mất ngủ do thiếu máu não thường có tính chất kéo dài và dai dẳng. Người bệnh khó đi vào giấc ngủ, ngủ chập chờn hoặc thức dậy giữa đêm mà không ngủ lại được. Tuy nhiên, những dấu hiệu này dễ bị hiểu nhầm là do căng thẳng tâm lý, lo âu hay rối loạn thần kinh tạm thời. Việc bỏ sót nguyên nhân thiếu máu não khiến tình trạng mất ngủ ngày càng trở nên trầm trọng và kéo theo hàng loạt hệ lụy cho sức khỏe thần kinh và thể chất.
Để cải thiện mất ngủ do thiếu máu não, cần chú trọng phục hồi tuần hoàn máu lên não thông qua chế độ dinh dưỡng, vận động hợp lý và hỗ trợ từ các giải pháp chăm sóc sức khỏe chuyên biệt.
Vì sao thiếu máu não lại gây rối loạn giấc ngủ?
Khi dòng máu lên não suy giảm, oxy và dưỡng chất không đủ để nuôi dưỡng các trung khu thần kinh kiểm soát giấc ngủ như vùng dưới đồi và thân não. Điều này khiến hoạt động điều phối giấc ngủ bị rối loạn, làm cho chị em khó vào giấc, ngủ chập chờn và thường thức giấc giữa đêm.
Một nguyên nhân quan trọng khác là sự giảm sản xuất melatonin – hormone điều chỉnh nhịp sinh học. Não thiếu máu gây rối loạn dẫn truyền thần kinh, khiến việc tiết hormone này kém ổn định, từ đó phá vỡ chu trình ngủ-tỉnh tự nhiên.
Ngoài ra, thiếu máu não còn làm suy yếu hoạt động của hệ thần kinh thực vật, gây căng thẳng nội tại. Cảm giác bồn chồn, khó chịu do thiếu oxy lên não cũng khiến cơ thể khó thư giãn, càng làm tình trạng mất ngủ, mệt mỏi kéo dài thêm trầm trọng. Điều này lý giải vì sao những người bị thiếu máu não thường xuyên than phiền về giấc ngủ kém chất lượng.
Triệu chứng nhận diện sớm tình trạng thiếu máu não
Thiếu máu não hiếm khi khởi phát rõ ràng. Phần lớn chị em chỉ để ý khi những cơn mất ngủ, mệt mỏi, kém tập trung kéo dài bắt đầu ảnh hưởng nghiêm trọng đến công việc và cuộc sống. Tuy nhiên, cơ thể đã phát đi nhiều tín hiệu sớm mà chúng ta dễ bỏ qua.
Một số biểu hiện thường gặp có thể xuất hiện sớm gồm:
- Các cơn đau đầu âm ỉ hoặc nặng đầu bất chợt, tái diễn nhiều lần trong ngày.
- Hoa mắt và chóng mặt khi thay đổi tư thế, đặc biệt sau khi ngồi hoặc nằm lâu.
- Ù tai, cảm giác như có tiếng ve kêu trong đầu, nhất là vào ban đêm.
- Tê bì chân tay, có thể kèm cảm giác kiến bò hoặc mất cảm giác nhất thời.
- Giảm trí nhớ ngắn hạn, dễ quên việc vừa làm, mất khái niệm thời gian.
- Mất phương hướng nhẹ, đặc biệt khi làm việc trí óc kéo dài hoặc căng thẳng.
- Mất thăng bằng, thấy chao đảo nhẹ ngay cả khi đứng yên.
Nếu bạn thường xuyên rơi vào trạng thái mất ngủ không rõ lý do hoặc thiếu tỉnh táo suốt cả ngày, nên xem xét nguy cơ thiếu máu não sớm. Xử lý kịp thời sẽ ngăn chặn chuyển biến xấu hơn.
Nguy cơ tiềm ẩn nếu mất ngủ diễn tiến kéo dài
Thiếu máu não và mất ngủ kéo dài là hai yếu tố nguy hiểm dễ tạo ra một vòng xoắn bệnh lý. Khi não không được cấp đủ oxy và dưỡng chất, chất lượng giấc ngủ dần suy giảm, giấc ngủ chập chờn, khó vào giấc sâu. Tình trạng này kéo dài khiến bạn luôn trong trạng thái uể oải, đầu óc mơ hồ, trí nhớ giảm sút nhanh chóng.
Phía sau những đêm khó ngủ là chuỗi nguy cơ rất thật:
- Suy giảm chức năng nhận thức: Não bộ thiếu nghỉ ngơi dẫn tới giảm khả năng tập trung, khó ghi nhớ thông tin mới.
- Rối loạn thần kinh: Mất ngủ mãn tính kích thích hệ thần kinh giao cảm, gia tăng sự căng thẳng, lo âu.
- Sa sút trí tuệ sớm: Các nghiên cứu cho thấy người mất ngủ mạn tính có nguy cơ suy giảm nhận thức và mắc Alzheimer cao hơn.
- Tổn thương thần kinh không hồi phục: Thiếu máu não kéo dài khiến tế bào thần kinh chết dần theo thời gian.
- Nguy cơ đột quỵ cao: Khi căng thẳng kết hợp với thiếu oxy não, nguy cơ tai biến có thể xảy ra bất ngờ.
Đừng đợi khi não “lên tiếng” bằng một cơn đột quỵ mới bắt đầu hành động. Nhận diện sớm mối liên hệ giữa mất ngủ và thiếu máu não là chìa khóa giúp bạn kiểm soát sức khỏe thần kinh một cách chủ động.
Nguyên nhân sâu xa từ lối sống và bệnh nền
Thiếu máu não không đơn giản bắt nguồn từ tuổi tác hay căng thẳng thoáng qua. Thực tế, hơn 80% trường hợp liên quan trực tiếp đến các bệnh lý nền như xơ vữa động mạch, hẹp mạch máu não hoặc thoái hóa đốt sống cổ. Các tổn thương này khiến máu lưu thông kém lên não, tác động lên hệ thần kinh trung ương và gây nên mất ngủ, kém tập trung kéo dài.
Chưa dừng ở đó, khi lối sống không lành mạnh duy trì trong thời gian dài, nguy cơ càng tăng nhanh hơn:
- Ngồi nhiều, ít vận động dẫn đến tuần hoàn máu đình trệ.
- Căng thẳng, stress mãn tính làm rối loạn hoạt động nội tiết, ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng não bộ.
- Chế độ ăn thiếu chất, dư đường và chất béo xấu khiến mạch máu yếu dần.
- Hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia thúc đẩy quá trình xơ vữa, tăng huyết áp – tiền đề cho thiếu máu não.
Đặc biệt, nhân viên văn phòng, người lớn tuổi, người mắc bệnh mạn tính… là nhóm cần chủ động cải thiện lối sống để kiểm soát sớm tình trạng này.
Giải pháp để cải thiện giấc ngủ do thiếu máu não
Khi lưu lượng máu lên não bị suy giảm, chất lượng giấc ngủ dễ bị ảnh hưởng, kéo theo mất ngủ và thiếu tập trung kéo dài. Để cải thiện tình trạng này, chị em cần kết hợp các điều chỉnh lối sống và chăm sóc sức khỏe toàn diện.
Chú trọng cải thiện tuần hoàn máu lên não
Trước tiên, hãy chú trọng cải thiện tuần hoàn máu lên não thông qua chế độ sinh hoạt khoa học:
- Xây dựng khẩu phần ăn giàu rau xanh, cá béo, trái cây tươi; hạn chế đường, muối và thực phẩm chế biến sẵn.
- Duy trì thói quen tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hoặc thiền tối thiểu 30 phút mỗi ngày.
- Ngủ đúng giờ, tránh thức khuya; giữ phòng ngủ yên tĩnh, ánh sáng dịu.
- Kiểm soát căng thẳng bằng cách hít thở sâu, hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ.
Cảnh giác với các bệnh nền có thể gây thiếu máu não
Bên cạnh đó, cần theo dõi các bệnh nền dễ làm giảm máu lên não như thoái hóa đốt sống cổ hay xơ vữa mạch. Đừng chủ quan với các triệu chứng như đau đầu âm ỉ, hay quên, mất ngủ kéo dài. Xử lý sớm giúp ngăn ngừa biến chứng thần kinh nguy hiểm sau này.
—–
Chóng mặt, mất thăng bằng, ù tai… có thể là dấu hiệu rối loạn tiền đình – tình trạng ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống nếu không can thiệp sớm. Hãy liên hệ DS Phùng Hải 0902115880 (gọi trực tiếp hoặc nhắn tin Zalo), hoặc gọi tổng đài miễn cước 1800 6629 (giờ hành chính) để được chuyên gia tư vấn giúp bạn.
